मुंबई (वृत्तसंस्था) – कोविड -19 या साथीच्या दुसर्या लाटेमुळे देशातील एका कोटीहून अधिक लोकांनी नोकर्या गमावल्या आहेत, तर गेल्या वर्षी साथीच्या रोगाच्या प्रारंभापासून 97 टक्के कुटुंबांचे उत्पन्न घटले आहे. सेंटर फॉर मॉनिटरिंग इंडियन इकॉनॉमी (CMIE) चे मुख्य कार्यकारी अधिकारी महेश व्यास यांनी सोमवारी हे सांगितले. व्यास यांनी पीटीआयला सांगितले की,’संशोधन संस्थेच्या मूल्यांकनानुसार मे महिन्यात बेरोजगारीचे प्रमाण 12 टक्के होते, जे एप्रिलमध्ये 8 टक्के होते. याचा अर्थ असा की, या काळात सुमारे एक कोटी भारतीयांनी आपल्या नोकर्या गमावल्या आहेत.
व्यास म्हणाले की,’ रोजगार गमावण्याचे मुख्य कारण म्हणजे कोविड -19 संसर्गाची दुसरी लाट. ‘अर्थव्यवस्थेच्या सुरळीत कामकाजामुळे या समस्येचे काही अंशी निराकरण होण्याची अपेक्षा आहे. पण ते पूर्ण होणार नाही. ‘व्यास यांच्या म्हणण्यानुसार, ज्या लोकांनी नोकर्या गमावल्या आहेत त्यांना नवीन रोजगार मिळविणे अवघड जात आहे. असंघटित क्षेत्रात वेगाने नोकर्या तयार केल्या जातात परंतु संघटित क्षेत्रात चांगल्या नोकर्या मिळण्यास वेळ लागतो.’
उल्लेखनीय आहे की,’ गेल्या वर्षी मेमध्ये कोरोनाव्हायरस साथीच्या आजाराच्या प्रतिबंधासाठी लावण्यात आलेल्या देशव्यापी ‘लॉकडाउन’मुळे बेरोजगारीचे प्रमाण विक्रमी पातळीवर म्हणजेच 23.5 टक्क्यांवर गेले होते. अनेक तज्ञांचे मत आहे की,’ संसर्गाची दुसरी लाट शिगेला पोहोचली आहे आणि आता राज्ये हळूहळू निर्बंध कमी करून आर्थिक घडामोडींना परवानगी देतील.
व्यास पुढे म्हणाले की,’भारतीय अर्थव्यवस्थेसाठी बेरोजगारीचा दर 3-4 टक्के सामान्य मानला जाईल. यावरून असे सूचित होते की परिस्थिती सुधारण्यास वेळ लागू शकेल.’ ते पुढे म्हणाले की, CMIE ने एप्रिलमध्ये 1.75 लाख कुटुंबांचे देशव्यापी सर्वेक्षण पूर्ण केले. यामुळे गेल्या एका वर्षाच्या उत्पन्नासंदर्भात चिंताजनक परिस्थिती समोर आली आहे.’
व्यास यांच्या म्हणण्यानुसार, सर्वेक्षण केलेल्यांपैकी फक्त 3 टक्के कुटुंबांचे उत्पन्न वाढल्याचे सांगितले तर 55 टक्के लोक म्हणाले की,’ त्यांचे उत्पन्न कमी झाले आहे. सर्वेक्षणात 42 टक्के लोकांचे असे म्हणणे आहे की,’त्यांचे उत्पन्न गेल्या वर्षीसारखेच राहिले आहे.’ ते म्हणाले, ‘जर महागाईचा दर समायोजित केला गेला तर आम्ही असे अनुमान लावतो की, देशातील 97 टक्के कौटुंबिक उत्पन्नात साथीचे रोग कमी झाले आहेत.’