शाश्वत विकासाच्या दिशेने एक पाऊल
भुसावळ (प्रतिनिधी) : येथील भुसावळ विभागात सूर्यापासून ऊर्जा मिळविण्याचा प्रवास २०१६ मध्ये प्रादेशिक रेल्वे प्रशिक्षण संस्था सावळच्या छतावर ५०० किलोवॅट क्षमतेच्या सोलर पीव्ही रूफटॉप पॉवर प्लांटच्या रूपाने सुरू करण्यात आला. विभागाने २२४९ किलोवॅट क्षमतेचा सोलर रूफटॉप पॉवर प्लांट उभारून महत्त्वाचे लक्ष्य गाठले आहे.
या २२४९ किलोवॅट क्षमतेच्या सौर ऊर्जा प्रकल्पामध्ये २६ स्थानके आहेत. त्यापैकी काही प्रमुख स्थानके आहेत. यात देवळाली, धुळे, चाळीसगाव, पाचोरा, बुरहानपूर, जळगाव, शेगाव, अकोला, बडनेरा, अमरावती, मूर्तिजापूर, हिरापूर आणि इतर स्टेशन आहेत. ३ कार्यशाळा आहेत. CWW मनमाड, ELW भुसावळ आणि ELSW भुसावळ येथे सौर ऊर्जेच्या स्वरूपात हरित ऊर्जेचा वापर करून, पीव्ही रूफटॉप प्लांट डी रॅम्प ऑफिस भुसावळ आणि वरिष्ठ माध्यमिक विद्यालय रेल्वे येथे स्थापित करण्यात आले आहेत.
या सोलर प्लांट्स व्यतिरिक्त ते सोलर स्टँडअलोन स्ट्रीट लाईट वापरत आहे. सूर्यापासून मुक्त ऊर्जेचा वापर करणाऱ्या उत्पादन युनिट्समध्ये सौर पाईप्सचा वापर केला जातो. आजपर्यंत भुसावळ विभागाने ७.२० दशलक्ष युनिट सौरऊर्जेची निर्मिती केली आहे, जी ५०४६.५० टन कार्बन डायऑक्साईड कमी करण्याइतकी आहे आणि राज्य वीज मंडळांना ऊर्जा बिले भरताना ५.७३ कोटी रुपयांची बचत झाली आहे. या सोलारायझेशनमुळे भुसावळ भाग राज्य वीज मंडळांना ऊर्जा देयके भरण्यासाठी बहुमोल सार्वजनिक निधीची तर मोठ्या प्रमाणात बचत करत आहेच पण कार्बन फूटप्रिंट देखील कमी करत आहे जी आपली प्रमुख जबाबदारी आहे.
अमरावती, पाचोरा आणि ZRTI मध्ये; सौर ऊर्जेचे उत्पादन संसाधनांपेक्षा जास्त आहे. म्हणून या आरोपांना बीई झिरो लेबल लॉगलॉग (जेथे सौर उर्जेच्या उत्पादनासाठी ऊर्जा संसाधनांपेक्षा जास्त आहे) प्रमाणित करण्यात आली आहे. हे २०३० पर्यंत भारतीय रेल्वेच्या कार्बन उत्सर्जन मोहिमेशी सुसंगत आहे. ते एक महान प्रेरणा आहे. सध्या, “अमृत भारत स्टेशन योजना” आणि इतर सेवा संस्था अंतर्गत १५ स्थानकांसह अतिरिक्त ४४ भारतीय शहरे समाविष्ट करून, सुमारे ८०० KW सौर उर्जेच्या छतावरील उर्जेचे काम सुरू आहे. या आर्थिक वर्षात २७६५ किलोवॅट सोलर पीव्ही रूफटॉप प्लांटला जोडण्याचा हा संकल्प हरित आणि स्वच्छ ऊर्जेची विक्री करण्याचा संकल्प आहे. यामुळे ८.४८ दशलक्ष युनिट सौर ऊर्जा निर्माण होईल. ८.७६ कोटी रुपयांची बचत होईल आणि दरवर्षी ५९४१.९० टन कार्बन डायऑक्साइड कमी होईल.