नवी दिल्ली (वृत्तसंस्था) – मंगळवारी लडाखमध्ये वास्तविक नियंत्रण रेषेवर (एलएसी) प्रचंड तणावाच्या दरम्यान भारतीय सैन्य आणि चीनी सैन्य यांच्यात झालेल्या हिंसक चकमकीत आपले 20 सैनिक शहीद झाले. तथापि, चिनी सैन्याचेही नुकसान झाले आहे.
एकीकडे चीन वरच्या लष्करी स्तरावर संवाद साधण्याचे नाटक करतो, तर दुसरीकडे असा भित्रेपणा दाखवतो. 6 जून रोजी वरिष्ठ कमांडरांच्या बैठकीत चिनी सैन्याने माघार घेण्याविषयी बोलले होते पण 10 दिवसांनंतरच त्यांनी भारतीय सैनिकांविरूद्ध कट रचला. चीनने भारतीयांच्या विश्वासाची हत्या करण्याची ही पहिली वेळ नाही. यापूर्वीही चीनने असे कृत्य केले आहेत.
भारत-चीन युद्धाच्या अवघ्या पाच वर्षांनंतर 1967 मध्ये चीनने असेच काही केले होते. सप्टेंबरमध्ये नाथू ला आणि चोला भागातील दोन्ही देशांच्या सैनिकांमध्ये असाच गोंधळ उडाला होता. भारतीय सैन्याने चीनला धडा शिकवत त्यांच्या 340 सैनिकांना ठार केले होते. तथापि, त्यावेळी भारतीय सैन्यातील 88 सैनिकही शहीद झाले होते.
आज, भारत आणि चीन यांच्यात तणावाची परिस्थिती आहे, 1967 मध्ये, दोन्ही देशांचे सैन्य भारतीय भूभाग ताब्यात घेण्याबद्दल समोरासमोर होते. वास्तविक, 1967 मध्ये ऑगस्ट महिन्यात चिनी सैनिकांनी नाथू ला मधील सीमेला लागून असलेल्या भागात खड्डे खोदण्यास सुरवात केली होती.
जेव्हा सिक्कीममध्ये भारतीय सीमा खोदल्याबद्दल सैन्याने निषेध करण्यास सुरवात केली आणि चिनी सैनिकांना माघार घेण्यास सांगितले, तेव्हा ते सहमत नव्हते आणि त्यानंतर हा संघर्ष सुरू झाला. त्यावेळी चिनी सैन्याला नुकसानीचा सामना करावा लागला होता.
वास्तविक, सिक्कीम त्यावेळी भारतात सामील झाला नव्हता आणि तिथे एक राजशाही होती. तज्ज्ञांच्या मते, जेव्हा सिक्किम पूर्णपणे भारतात विलीन नाही तर भारतीय सैन्य सिक्किममध्ये का आहे याचा चीनला राग आला होता. सन 1975 मध्ये सिक्किम भारताचा एक भाग झाला.
सध्या जिथे भारत-चीन सैन्यात हिंसक झडप सुरू झाली आहे, जिथे ही घटना घडली ते लडाखचा भाग असलेल्या गलवान खोऱ्याचे क्षेत्र आहे. गलवान नदी देखील येथे वाहते. 1962 च्या युद्धामध्ये गलवान व्हॅलीमध्ये भारत-चीन सैनिकांमध्ये संघर्ष झाला होता.
या खोऱ्यात 58 वर्षांपूर्वी भारत आणि चीनमध्ये युद्ध झाले होते आणि पुन्हा दोन देशांमध्ये तणावाचे वातावरण आहे. या खोऱ्यात भारत-चीन सीमेवर नदीकाठी टेंट उभारण्याला घेऊन तीव्र तणावाची परिस्थिती निर्माण झाली आहे.
